Zoeken
Sluit dit zoekvak.

Het gevaar van ambiguïteit

Uit de collectie ‘favoriete cartoons van Common Eyes’ is Nikki Willems aan de beurt. Ze kiest vol overtuiging voor de cartoon ambiguïteit. Waarom eigenlijk? Nikki: “Aan het begin van een samenwerkingsvraagstuk gaat het gesprek vaak over wat iedereen wil bereiken met de samenwerking. In het enthousiasme worden ideeën gedeeld. Iedereen gaat naar huis met het idee: We komen zeker tot een gedeelde ambitie. Maar is dat wel écht zo?”

Gedeelde ambitie is een optelsom
In de uitwerking die volgt blijken de achterliggende beelden soms minder uniform te zijn. De beelden van partij A hebben een ander kleurtje of patroon dan die van partij B. Dat maakt de gedeelde ambitie opeens fragiel. Een gedeelde ambitie is de optelsom van beloften, commitment en daadkracht. Als het voelt alsof mensen terugkomen op beloften, of als ze merken dat de ander er toch heel anders ‘in zit’ dan gedacht, is het snel gedaan met het commitment en daadkracht voor de andere partij(en). Hoe verklaren we dat?

Nikki: “Aan tafel, tijdens het gesprek, voelen en klinken de beelden van de gezamenlijke ambitie vaak hetzelfde. Toch is het maar de vraag of iedereen met hetzelfde beeld van het eindresultaat naar huis gaat. Dat is niet zo gek: mensen gaan het gesprek in met een eigen beeld van de samenwerking en zoeken in het aanhoren van de ander naar bevestiging hiervan. Vaak onbewust!” Bijvoorbeeld: We zijn het eens dat we het doen voor ‘probleemkinderen’, maar wat verstaan we daaronder? Of ‘verbouwen met zo weinig mogelijk overlast’. Natuurlijk, eens, maar wat voor de een slechts een klein ongemak is, ervaart de ander als ernstige overlast. Zo zijn er legio voorbeelden.

Dialoog
Je kunt dit voorkomen door de richtlijnen van een goede dialoog van bijvoorbeeld William Isaacs te respecteren. Niet eenvoudig, wel waardevol. De ‘formule’ werkt als volgt: deelnemers houden zich aan de regels om écht te luisteren, zich goed en eerlijk te uiten, de ander te respecteren en conclusies uit te stellen. Wees je ervan bewust dat je ander nooit helemaal kunt begrijpen. Onderzoek wat hij of zij zegt zonder te oordelen en aannames te doen. Zo kan een flow ontstaan waarin je samen de verdieping opzoekt. Afbeelding1

Neem de tijd voor verdieping!
Nikki: “Wij stimuleren de samenwerkingspartners in spe om op zoek te gaan naar die flow: wat willen we nu écht samen? Neem er de tijd voor; ook als de handen jeuken om aan de slag te gaan. Of eigenlijk: júist dan! Neem geen genoegen met een kort rondje, ga niet te snel en benut mogelijkheden voor verdieping. Bijvoorbeeld een halen- en brengeninventarisatie of meerdere verkenningssessies met een paar goede professionals om je heen.”