Wendy van den Berg, bestuurssecretaris van de regionale huisartsenorganisatie HONK (de coöperatie en de werkorganisatie), zit in minimaal vijf netwerken. In die netwerken zit ze vanuit de organisatie en haar functie in verschillende rollen. Wendy had behoefte aan meer diepgang in het netwerkleiderschap. “Ik wilde de netwerken en de dynamiek ervan beter begrijpen. Hoe heb je je als organisatie te verhouden tot al die netwerken? Hoe organiseer je jezelf daarin en welke rollen kun je aannemen?” Wendy volgde de leergang Professioneel interveniëren in samenwerkingsverbanden en deelt haar ervaringen.
Wendy van den Berg is bestuurssecretaris van de Coöperatie Huisartsen Organisatie Noord-Kennemerland (HONK). Ze heeft zowel een interne als een externe rol. De coöperatie, bestaat inmiddels uit meer dan 120 praktijkhoudende huisartsen en een aantal waarnemende huisartsen, en is daarmee al een netwerk op zich.
En ze is bestuurssecretaris van de werkorganisatie, de HONK Groep, waaronder vallen de Huisartsenspoedpost Alkmaar, de Ketenzorg (hoofdaannemerschap) en de ondersteuning aan de huisartsenpraktijken (zoals praktijk- en wijkmanagement). Binnen HONK geeft ze leiding aan de afdeling Beleid & Bestuur en adviseert ze bestuur/directie over bijvoorbeeld de organisatie, de netwerken, organisatiedraagvlak, besluitvorming en diverse vraagstukken.
Twee petten
Het zal niemand verbazen dat Wendy in meerdere netwerken zit, waarbij ze verschillende rollen heeft. Denk aan de HONK Coöperatie (een netwerk op zichzelf), het netwerk voor de regionale acute zorg, samenwerking met het ziekenhuis en het regionale ICT samenwerkingsverband . Vanuit haar functie denkt ze mee en adviseert ze het bestuur over netwerken waar de organisatie in deelneemt. Soms zit ze zelfs binnen één netwerk met twee petten op en dat maakt het niet altijd eenvoudig.
Wat waren voor jou de belangrijkste redenen om de leergang te volgen en hoe heeft het je geholpen?
“Ik was al bekend met de visie, denkwijze en aanpak van Common Eye. Eerder had ik een training gevolgd en samen met het huisartsenbestuur van HONK een incompany. Het is belangrijk om vanuit een breder perspectief naar de samenwerking te kijken. Hoe moeten we ons verhouden ten opzichte van een netwerk? Ik had behoefte aan meer diepgang op dit onderwerp en de leergang gaat in op zoveel dimensies van het samenwerken. Ik wil de netwerken en de dynamiek ervan beter begrijpen. Hoe heb je je als organisatie te verhouden tot al die netwerken? Hoe organiseer je jezelf daarin? Welke rollen kun je aannemen, want in ieder netwerk is mijn rol anders. In het ene netwerk richt ik me meer op de proceskant, in het andere vertegenwoordig ik HONK en weer in een andere heb ik een adviserende rol. En belangrijk: hoe voer je de gesprekken in de netwerken, maar ook met de achterban? Hoe kom je bijvoorbeeld tot een gezamenlijk gedragen standpunt met 120 huisartsen? In de leergang heb ik veel handvatten gekregen.”
Soort van grenswerker
“Wat ik erg leerzaam vond, is het inzicht in dat we werken in de ‘horizontaliteit’ en ‘verticaliteit’. Je bent eigenlijk een soort van grenswerker tussen je organisatie en het netwerk. Een voorbeeld: we zijn deelnemer van een netwerk voor de acute zorg in de regio. Dan werk je in de horizontaliteit binnen het netwerk want je bent gelijkwaardige partner en heb je met elkaar een verantwoordelijkheid voor een gemeenschappelijk resultaat.
Tegelijkertijd aan dezelfde tafel vertegenwoordig ik HONK met een bestuur en een achterban; dat is de verticaliteit waarin ik dan werk. Ik ben nu beter in staat om uit te leggen wat de doelen en belangen van de eigen organisatie zijn ten opzichte van de gezamenlijke doelen van het netwerk. En dat het tijd en ruimte kost om het af te stemmen met mijn achterban. Bijvoorbeeld: alles is altijd urgent: ik heb geleerd om duidelijk te zijn over het proces dat we binnen de eigen organisatie moeten doorlopen.”
“Alles is altijd urgent. Ik heb geleerd om duidelijk te zijn over het proces dat we binnen de eigen organisatie moeten doorlopen”
Wat is voor jou het meest waardevol en wat kun je toepassen in jouw werk als netwerkleider?
“De trainingsdagen waren reflectietijd voor mij. Je neemt je eigen cases mee en bouwt tijd in voor reflectie en feedback. Luisteren naar de anderen; wat gebeurt daar? En anderen geven feedback op jouw cases. Vervolgens is het de kunst om ook binnen mijn werkdagen die reflectietijd in te bouwen.
Daarnaast de vele tips en adviezen. Praktisch uitvoerbare inhoud met formats, modellen, werkwijzen en methodes. Bijvoorbeeld een format om een proces in te richten of een methode om je netwerk in kaart te brengen. Of als je naar een overleg toegaat, hoe zorg je dan voor een goede setting en welke woorden gebruik je?
Tot slot vond ik de groep met twaalf deelnemers super waardevol. Ze kwamen vooral uit de zorgsector maar ook uit andere interessante sectoren. Er was veel ruimte voor intervisie en feedback. Iedereen heeft zoveel ervaring en snapt de dynamiek van samenwerken in netwerken. Netwerkleiderschap is echt een vak. En mooi vond ik dat de docenten Janneke en Manon zowel als trainer als ervaren netwerkleider in de groep deelnemen.”
Kijk je nu met een andere blik naar samenwerkingsverbanden en netwerken?
“Ja door meer systemisch te kijken en te werken. Samenwerkingen zijn ook systemen. Wat gebeurt er tussen de organisaties en mensen in het systeem en wat gebeurt er in de dynamiek? Hoe kunnen we het netwerk als systeem sterk maken om problemen en vraagstukken op te pakken? Als je er met een systeembril naar kijkt, dan gaat het niet om alleen dat ene probleem op te lossen maar het hebben van een sterk veerkrachtig systeem om meerdere problemen aan te pakken. En dat is een investering voor de langere termijn. Ik denk dat ik nu meer onderzoekend naar netwerken kijk.”
Tekst: Monique Krol
Leergang Professioneel interveniëren in samenwerkingsverbanden
Vanaf 30 mei 2024 start de volgende leergang.
Wil je meer weten over het programma en de docenten? Bekijk het hier en download de brochure.
