Oogst van oplossingen

Dit spel is geschikt:

• voor groepen die samenwerken en op een speelse manier hun samenwerking willen verbeteren
• voor deelnemers die niet gezamenlijk in een samenwerking zitten, maar graag meedenken met elkaars casuïstiek (bijvoorbeeld in een trainingssetting).

Doel in het spel:
Om de beurt legt iemand uit de groep een probleem of uitdaging binnen de samenwerking voor. De deelnemer die de beste of meest inspirerende oplossingen verzint wint de ronde (= een set). De deelnemer met de meeste sets is de winnaar van het spel.

Spelverloop:

• verdeel de groep in subgroepen met 4 tot 8 deelnemers
• schud de kaarten en geef elk groep een Oogst van Oplossingen kaartspel. Leg ze met de kant waar de woorden op staan naar beneden op tafel
• laat elke deelnemer 5 kaarten van de stapel pakken.

Eerste stap:
Vraag welke deelnemer wil beginnen met het aandragen van een (bestaand) probleem. De eerste deelnemer kiest uit zijn 5 kaarten één kaart. Deze kaart wordt nu een probleemkaart. De deelnemer moet de woorden op de kaart omzetten naar een probleem in een samenwerking. Mocht dit niet duidelijk zijn geef dan een voorbeeld: Als er bijvoorbeeld ‘inspireren’ op de kaart staat, dan kan het probleem zijn: ‘de ambitie is voor ons niet inspirerend’.

Tweede stap:
Leg uit dat andere deelnemers uit hun 5 kaarten één kaart kiezen, die een oplossing kan zijn voor het probleem van de eerste deelnemer. Elke deelnemer legt zijn gekozen oplossingskaart open op tafel en licht kort toe waarom dit een goede oplossing is. Mocht dit onduidelijk zijn geef dan een voorbeeld: Als er bijvoorbeeld ‘herontdekken’ op de kaart staat, kan daar de volgende uitleg bij horen: ‘Het is goed om met elkaar te herontdekken waarom we ook alweer bij elkaar zijn gekomen en wat we met elkaar willen bereiken’.

Derde stap:
Leg uit dat de eerste deelnemer de naar zijn/haar mening beste of meest prikkelende oplossing kiest die is aangedragen en vraag om de keuze kort uit te leggen. De deelnemer die de oplossing had aangedragen wint alle kaarten die in deze ronde zijn gebruikt (=een set). Het doel is zoveel mogelijk sets te verzamelen.

Vierde stap:
Laat alle deelnemers weer een nieuwe kaart van de stapel pakken, zodat ze de volgende ronde weer met 5 kaarten in de hand beginnen. De beurt gaat naar de deelnemer links van de deelnemer die het probleem had aangedragen: deze deelnemer kiest een nieuwe probleemkaart uit zijn hand, waarna de stappen worden herhaald.

Het spel eindigt als de kaarten op zijn of na circa 20 minuten. Als spelbegeleider kun je het spel onderbreken of beëindigen als je denkt dat het doel is bereikt of als simpelweg de tijd verstreken is. Als het spel is afgelopen telt iedereen het aantal sets dat verzameld is. Wie de meeste sets heeft, is de winnaar van de eigen groep. Er kan ook een winnaar van alle groepen uitgeroepen worden.

Een kaartenset met 80 kaarten per groep van max. 8 deelnemers. Eventueel kan één kaartenset in tweeën worden gesplitst om er twee subgroepen tegelijk mee te laten spelen.

Algemene aandachtpunten:

• moedig deelnemers aan om generieke ideeën (bijvoorbeeld: ‘we moeten beter samenwerken’) te mijden en om specifiek te zijn (bijvoorbeeld: ‘als we in een grote groep werken is het beter om ideeën in tweetallen te bespreken voordat we met z’n allen aan een discussie beginnen’)
• als je ziet dat deelnemers te lang doen over het bedenken van oplossingen of als ze te veel ingaan op details, grijp dan in en moedig ze aan sneller en gedurfder te zijn. Tijdsdruk kan de oplossingen creatiever en verrassender maken
• als de deelnemers het na uitleg lastig vinden om te spelen, speel dan als spelbegeleider één ronde mee om het op gang te brengen
• er zit een aantal jokers in het kaartspel. Bij een joker kan een probleeminbrenger zijn eigen probleem of uitdaging formuleren. Een andere deelnemer kan met een jokerkaart een eigen oplossing of interventie bedenken. Wanneer een deelnemer veel moeite heeft met het bedenken van oplossingen op basis van de oplossingskaarten, kan het helpen om hem/haar een joker toe te stoppen. Hiermee voorkom je dat iemand dichtslaat en wordt diegene toch gehoord.

Voorbeeldvragen voor de reflectie:

Een reflectie is bij dit spel niet per se nodig. Wil je toch graag nabespreken, kunnen de volgende voorbeeldvragen je daarbij helpen.

In het spel:

• hoe was het om op deze manier met elkaar in gesprek te zijn over de uitdagingen binnen de samenwerking en elkaar te adviseren?

Over het spel:

• wat vond je de problemen die genoemd zijn tijdens het spel? Geven ze je meer inzicht in de uitdagingen en complexiteiten van de samenwerking?
• wat vond je van de voorgelegde oplossingen? Geven ze je het vertrouwen dat de samenwerking elk probleem kan oplossen?
• wat was de meest verrassende of creatieve probleem-oplossingscombinatie die je hebt gehoord?

Uit het spel:

• welke oplossing heb je gekregen die je meteen morgen zou kunnen inzetten? Hoe ga je dat doen?
• hoe kunnen jullie deze ideeën direct gebruiken in jullie eigen samenwerking?

Variant:
Soms voelen deelnemers zich beperkt door de instructie om een probleem te benoemen op basis van de kaarten in hun hand. Het is dan prima om te zeggen dat zij uit het hoofd een probleem of casus mogen beschrijven, waarna de medespelers een passende oplossingenkaart kiezen. Zeg dan wel dat de probleem-inbrenger de casus heel kort beschrijft, in maximaal 2 minuten.