Spelen met samenwerken: serious business

In veel sectoren is samenwerken tussen organisaties niet meer weg te denken. Een belangrijke reden is dat wij de complexe, maatschappelijke opgaven niet alleen kunnen oplossen. We hebben elkaars expertise nodig om kwalitatief goede producten, diensten of processen aan te bieden. We hebben de ander nodig om invulling te geven aan onderwijs dat past bij de behoeftes van een kind. We moeten in de zorg over de grenzen van de eigen organisatie aan de slag om kwalitatief hoogwaardige zorg te waarborgen. Het spelen van een spel kan een samenwerking verder brengen en verbeteren.

Samenwerken is belangrijk, maar niet eenvoudig. Er zijn veel factoren die het lastig maken: verschillende belangen, uiteenlopende verwachtingen en/of spraakverwarring omdat we elkaars taal niet helemaal begrijpen. Soms verloopt een samenwerking moeizaam en weten we eigenlijk niet eens waardoor dit komt. Ontbreekt de persoonlijke klik, is er onduidelijkheid over wie nu eigenlijk mag beslissen, of is er nog iets anders aan de hand? Soms hebben we wel een vermoeden waar het aan schort, maar vinden we het lastig de vinger op de zere plek te leggen en het onderwerp bespreekbaar te maken.

Wat ons verder opvalt is dat samenwerken nog te vaak wordt gezien als een vaardigheid die je er even bij doet. Waar wij al jaren gewend zijn aan organisaties die veranderkundigen, projectmanagers en communicatiespecialisten in dienst hebben, zijn er maar weinig organisaties die een team van samenwerkingsspecialisten in dienst heeft. Het vak samenwerken staat daarmee nog steeds in de kinderschoenen en dat terwijl wij weten dat samenwerken voor alle organisaties steeds belangrijk wordt.

Spelen als interventie en leerinstrument

Het spelen van een spel kan helpen bij het analyseren van een samenwerking, bij het interveniëren en bij het leren. Een spel biedt de mogelijkheid de daadwerkelijke, complexe situatie te vereenvoudigen tot enkele hoofdkenmerken. Je vergroot als het ware bepaalde aspecten van de werkelijkheid, zodat patronen in het gedrag, de communicatie en/of de samenwerking zichtbaar worden.
Een spel biedt daarnaast een veilige omgeving, een afgebakende ruimte om veilig te kunnen experimenteren met nieuwe rollen en gedrag. Bovendien biedt het de mogelijkheid de effecten van deze nieuwe rollen en gedragingen te observeren en te analyseren.

Tot slot is het spelen van een spel ook gewoon leuk en kan het bijdragen aan een positieve groepsdynamiek en aan de motivatie van partners om deel te nemen aan de samenwerking. Kortom er zijn voldoende redenen waarom wij serieus moeten zijn over spellen.

Werkvormen en samenwerkingsspellen

In het boek ‘Spelen met samenwerken’ hebben wij in samenwerking met Sigra 21 korte werkvormen en samenwerkingsspellen ontwikkeld die je kunt inzetten in de werksituatie. Ze zijn ontwikkeld voor mensen die zelf in samenwerkingen acteren: voor professionals, managers en bestuurders. Maar ook voor procesbegeleiders, projectleiders, trainers en coaches die vanuit een begeleidende rol bij samenwerkingen betrokken zijn. Voor elk spel biedt het boek een praktische handleiding en achtergrondinformatie. Voor sommige spellen is speciaal ontwikkeld spelmateriaal beschikbaar.

Meer informatie over het boek vind je op de website Spelen met samenwerken.