ExpEx.
Samen met Sanne Dierick, Fietje Schelling en Maurits Boote, alle drie werkzaam als ambassadeur voor ExpEx in het traject met Common Eye, is deze casus opgesteld.
ExpEx is een landelijke beweging van jongeren die zelf ervaring hebben in de jeugdhulp en zich inzetten voor het verbeteren van de jeugdhulp. Het project is ontstaan in 2014 en er zijn nu ExpEx projecten in 9 verschillende regio’s in Nederland in de provincies Zuid-Holland, Noord-Holland, Flevoland en Gelderland. Alle projecten zijn autonoom. Landelijk is er door KernKracht en ExpEx een basistraining ontwikkeld die jongeren krijgen voor ze ingezet worden. Verder was er geen financiering voor de landelijke activiteiten.
FNO is gestart met een nieuw programma: ‘Geestkracht’. Daarin wilde zij ExpEx graag als partner betrekken. Hierdoor kon ExpEx landelijk verder gaan werken aan hun doelen. Het ontvangen van een subsidie hiervoor had wel als voorwaarde dat ExpEx zich als beweging moest vastleggen in een juridische vorm, bijvoorbeeld als officiële stichting. FNO heeft ExpEx aan Common Eye gekoppeld om ondersteuning te bieden in dat proces. Zo heeft Common Eye meegeholpen met het creëren van draagvlak bij de ExpEx-projecten in de verschillende regio’s in Nederland en met het opstellen en vastleggen van structuren en doelen.
Tijdens het traject werd gewerkt met een groeidocument. Fijn hieraan was dat er al snel dingen op papier stonden, maar ook weer aangepast konden worden gedurende het proces. Fietje geeft aan dat ze voorafgaand bang was dat alles met behulp van Common Eye dichtgetimmerd zou worden. Het bleek een proces van constant afwegen: wat moet er echt in, wat is echt nodig om te benoemen en wat hoeft niet in het document of past niet bij ExpEx. In verschillende sessies met de ExpEx coördinatoren, de vijf ambassadeurs en de bestuurders van moederorganisaties, is gesproken over hoe de nieuwe stichting in te richten.
Sanne geeft aan dat ExpEx mooie idealen heeft die lastig te vangen zijn in één document, en dat ze zich voorafgaand afvroeg: “Wát ga je dan met elkaar vastleggen?” Door in de sessies ruimte te maken voor discussie over de toekomstige stichting en de te gebruiken taal, en door het meerdere keren toetsen van het stuk en geven van feedback, ontstond er een document waar alle betrokkenen zich in konden vinden.
In de samenwerking met Common Eye was er een taakverdeling die ExpEx goed beviel. Waar Astrid de structuur en afspraken goed in de gaten hield, had Ruben de rol om meer als visionair mee te denken. Ook, geeft Sanne aan, werd flexibiliteit en het willen begrijpen van ExpEx gewaardeerd, waar ook onderwerpen de ruimte kregen die niet direct met de stichting te maken hadden maar wel voor ExpEx belangrijk waren.
Achteraf hadden bepaalde onderdelen in het proces volgens ExpEx beter gekund of hadden zij zelf anders gedaan. Een goed moment voor Common Eye om van te leren! Zo had Fietje voorafgaand andere verwachtingen over het meedenken van Common Eye rondom duurzame financiën. De tijd die hier uiteindelijk voor gereserveerd was, bleek te optimistisch ingeschat en Fietje had hier graag met Common Eye nog een keer over nagedacht. Maurits vult aan dat Common Eye vaker was ingezet als er meer budget was geweest.
In de reflectie zegt Maurits dat hij aan de start van het traject dacht: “Rot op met je doelen, dit kost allemaal tijd, waarom zouden we intern protocolletjes maken, we weten allang waar we voor werken.” Het omslagpunt achteraf voor Maurits zat hem in het feit dat het een intern document zou zijn, dat nodig is voor officiële aanvragen, als naslagwerk dient en niet extern gecommuniceerd hoeft te worden. Terugkijkend vond hij het fijn dat er een onafhankelijk procesbegeleiding was die structuur wist aan te brengen in wat er in hun hoofden omging en wat er in de sessies gebeurde. ExpEx wil echter niet alles vastleggen in structuren en afspraken. Ze willen hun eigen manier van werken behouden, bijvoorbeeld bij het samenstellen van de adviesgroep van ExpEx. Niet meteen vastleggen wat de bevoegdheden zijn van deze groep, maar samen zoeken naar een goede vorm.
De grootste uitdaging volgens ExpEx zat hem in het samenbrengen van hun eigen leefwereld met de systeemwereld van Common Eye. Dit had vooral te maken met het vinden van de juiste taal. In de sessies is veel tijd besteed aan het aanscherpen en het vinden van de juiste toon en de juiste woorden, die passen bij ExpEx.
Maurits geeft aan dat het in het proces veel ‘wij’ en ‘zij’ was (ExpEx en Common Eye). Dit werkte goed want hiermee werd de neutrale rol van procesbegeleider bewaakt maar het was ook interessant geweest als hijzelf vanaf het begin had meegeschreven aan het groeidocument. Op die manier had hij direct mee gekund in het neerzetten van de juiste ExpEx-taal.
Op dit moment zit ExpEx goed op de rit. Er is een nieuw officieel bestuur, de beweging is officieel een stichting en de subsidiegelden zijn aangevraagd bij FNO en VWS. Ze zijn heel tevreden wat ze binnen de korte tijd hebben kunnen doen.
Via FNO werd Common Eye gevraagd om de vrijwilligers betrokken bij ExpEx te helpen. Vanuit de buitenwereld ontstond namelijk om meerdere redenen de behoefte dat ExpEx een juridische entiteit zou worden. Voor Astrid en Ruben een enorme uitdagende en betekenisvolle vraag. Enerzijds omdat zij de missie en de werkzaamheden van ExpEx een warm hart toedragen. Anderzijds omdat het inhoudelijke uitdagend bleek te zijn. Zij merkten namelijk vrij snel dat de kracht van ExpEx in een aantal sleutelprincipes ligt die niet als vanzelf passen in een formelere, juridische structuur. Een voorbeeld is het principe van gelijkwaardigheid: binnen ExpEx is iedereen gelijkwaardig en heeft iedereen gelijke kansen. Maar wat nu als jongeren een rol als bestuurder in de stichting krijgen? Welke jongere wordt gekozen als bestuurder? Hoe wordt dit bepaald? Wat zijn hiervan de consequenties voor de groep en de andere jongeren? Hoe houden wij in een systeem van formele rollen en functies, het principe van gelijkwaardigheid vast?
Tijdens de eerste sessie bleek dat de meeste jongeren argwanend aankeken tegen de inbreng vanuit Common Eye en het nut en de noodzaak van het formaliseren. Astrid en Ruben zijn trots dat het hen is gelukt om deze argwaan voor de systeemwereld (zoals de jongeren het noemden) enigszins weg te nemen en een structuur en werkwijze te ontwerpen die de sterke punten van de ExpEx community versterkt en borgt, en niet ondermijnt. Zij hopen dat de jongeren hiermee een structuur in handen hebben die hen helpt het goede werk dat ze doen verder uit te bouwen.
Astrid van Dijk en Ruben van Wendel de Joode.
December 2019 tot april 2020.
Neem contact op met
Astrid van Dijk.
In deze tweedaagse training gaan we in op alle aspecten van succesvol samenwerken in netwerken, allianties, ketens en andere samenwerkingsvormen, aan de hand van ingebrachte eigen cases. Jouw persoonlijk leiderschap binnen samenwerkingsverbanden staat daarbij centraal.
Professor Bronkhorstlaan 10
gebouw 92, Terrein Berg & Bosch
3723 MB Bilthoven
info@commoneye.nl
030 207 2020
Copyright © Common Eye®
KvK nr. 59329394
BTW nr. NL 853425243 B01
Rekening: NL92 ABNA 0588132020
Algemene voorwaarden
Privacyverklaring
